ocet, insulinooporność, cukrzyca, dieta, przepis kulinarny
Jak dieta wpływa na regulację poziomu cukru we krwi? Insulinooporność to powszechny problem zdrowotny, którego kluczowym elementem leczenia jest odpowiednia dieta. Zbilansowane posiłki pomagają kontrolować poziom cukru we krwi i wspierają redukcję masy ciała. Sprawdź, jakie produkty i nawyki żywieniowe mogą pomóc osobom z insulinoopornością i jakie diety sprzyjają poprawie wrażliwości na insulinę. Dowiedz się, jak dieta i octy owocowe mogą wspierać organizm w walce z insulinoopornością.
Mówi się, że insulinooporność to jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych XXI wieku. Podstawą jej profilaktyki, a także leczenia jest odpowiednio zbilansowana dieta, która pomaga unormować poziom glukozy we krwi i utrzymać prawidłową masę ciała. Sprawdź, jak powinna wyglądać dieta dla osoby z insulinoopornością.
Insulinooporność to zaburzenie metaboliczne, które może mieć daleko idące konsekwencje dla zdrowia. W związku z tym nie powinno się jej lekceważyć. Dowiedz się, czym jest insulinooporność i jak w porę rozpoznać jej objawy?
Insulinooporność (ang. Insulin Resistance, IR) to stan, który charakteryzuje się zmniejszoną wrażliwością tkanek na działanie insuliny. Aby zrozumieć, jakie mogą być jego konsekwencje, trzeba zacząć od przedstawienia funkcji insuliny.
Jest to hormon, który odpowiada za regulację stężenia glukozy we krwi poprzez transport glukozy do komórek i gromadzenie glukozy w wątrobie jako glikogen (stanowi on swoisty magazyn glukozy). To jednak nie wszystkie funkcje insuliny. Jest to hormon, który również w sposób bezpośredni lub pośredni uczestniczy w różnych etapach metabolizmu białek i tłuszczów.
W przypadku insulinooporności organizm traci zdolność do prawidłowej odpowiedzi na insulinę. Prowadzi to do hiperglikemii, czyli podwyższonego stężenia glukozy we krwi, a także nadmiernego wydzielania insuliny (hiperinsulinemii). Poprzez wydzielanie większych ilości tego hormonu, organizm próbuje zrekompensować zmniejszenie wrażliwości tkanek na jego działanie.
Nieleczona insulinooporność zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2. Jest ona głównym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi tej choroby. Ponadto zmniejszona wrażliwość tkanek na insulinę sprzyja nadwadze i otyłości, które wiążą się z innymi problemami zdrowotnymi (m.in. większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych).
Tu pojawia się pytanie, jak temu zapobiec? Po pierwsze należy wiedzieć, jakie objawy daje insulinooporność i w jaki sposób na nie reagować. Po drugie trzeba mieć na uwadze, że nie zawsze są to wyraźne sygnały. Czasami nie pojawia się nic niepokojącego, dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badań kontrolnych.
Objawy insulinooporności są mało charakterystyczne, dlatego mogą być łączone z innymi przyczynami.
Wśród niepokojących sygnałów, które mogą świadczyć o zmniejszeniu wrażliwości tkanek na insulinę, wymienia się m.in.:
● nadmierną senność tuż po posiłku (szczególnie tym, który zawiera węglowodany),
● częstą ochotę na produkty o słodkim smaku,
● problemy z pamięcią i koncentracją,
● bóle głowy,
● rozdrażnienie i obniżenie nastroju,
● zmiany skórne,
● trudności z utrzymaniem prawidłowej masy ciała.
W przypadku wystąpienia objawów, które mogą wskazywać na insulinooporność, warto skonsultować się z lekarzem.
Rola diety w walce z insulinoopornością
Odpowiednio zbilansowana dieta to jeden z najważniejszych elementów zarówno zapobiegania, jak i leczenia insulinooporności. Pomaga zwiększyć wrażliwość tkanek na insulinę i tym samym zapobiega konsekwencjom insulinooporności.
Jaka dieta będzie najlepsza dla osoby z insulinoopornością? Korzystne efekty może przynieść stosowanie diety DASH, diety śródziemnomorskiej czy diety z niskim indeksem glikemicznym (IG). Przy czym należy pamiętać, że wdrożenie zasad tych diet powinno być połączone z wprowadzeniem odpowiedniego deficytu kalorycznego w przypadku nadwagi i otyłości.
Dieta DASH, śródziemnomorska, z niskim IG – czym charakteryzują się poszczególne diety zalecane przy insulinooporności?
Dieta DASH znana jest przede wszystkim z tego, że poleca się ją w ramach profilaktyki i leczenia nadciśnienia tętniczego. Jednak tak naprawdę znajduje zastosowanie również przy innych problemach zdrowotnych – w tym insulinooporności. Wśród jej zasad wymienia się m.in. regularne spożywanie owoców i warzyw (około 4-5 porcji dziennie), pełnoziarnistych produktów zbożowych, orzechów i nasion, ograniczenie spożycia sodu, a także wybieranie mięsa i produktów mlecznych o niskiej zawartości tłuszczu.
Podobne zasady ma dieta śródziemnomorska, którą eksperci uznają za jedną z najzdrowszych na świecie. Jest to dieta, która również zakłada regularne spożywanie dużej ilości warzyw i owoców, wybieranie pełnoziarnistych produktów zbożowych, ograniczenia mięsa i produktów o wysokim stopniu przetworzenia.
Zarówno dieta DASH, jak i dieta śródziemnomorska nie są restrykcyjne. Opierają się na zasadach zdrowego odżywiania, których przestrzeganie pomaga unormować masę ciała i zwiększyć wrażliwość tkanek na insulinę. Jednocześnie nie wiążą się z ryzykiem spowolnienia metabolizmu czy efektu jojo (w przeciwieństwie do niektórych bardziej restrykcyjnych rozwiązań).
Osobom z insulinoopornością zaleca się również dietę z niskim indeksem glikemicznym (IG). Tak naprawdę jej zasady nie odbiegają znacznie od diety DASH czy śródziemnomorskiej. Przy czym jeszcze bardziej koncentrują się na tym, jaki indeks i ładunek glikemiczny mają poszczególne owoce, warzywa czy produkty zbożowe.
Najlepsze produkty dla osób z insulinoopornością
Dla osób z insulinoopornością najlepsze są produkty o niskim indeksie glikemicznym. Co kryje się pod tym pojęciem? Indeks glikemiczny (IG) to wskaźnik, który określa (w skali od 1 do 100), o ile wzrośnie stężenie glukozy we krwi po 120 minutach od zjedzenia produktu, zawierającego 50 g węglowodanów przyswajalnych.
Ze względu na wartość indeksu glikemicznego produkty dzieli się na te, które mają:
● wysoki IG (>70),
● średni IG (55-70),
● niski IG (<55).
Po zjedzeniu produktu o niskim IG, wchłanianie glukozy zachodzi powoli. Tym samym insulinemia i glikemia poposiłkowa wzrastają powoli. Zupełnie inny efekt wywołuje spożycie produktu o wysokim IG. Prowadzi ono do gwałtownego wzrostu insulinemii i glikemii po posiłku, a następnie szybkiego zmniejszania się glikemii poposiłkowej i pojawienia się uczucia głodu.
Osoby z insulinoopornością powinny wprowadzić do swojej diety przede wszystkim produkty z niskim IG. Natomiast te, które mają wysoki indeks glikemiczny, są dla nich niewskazane (choć niektóre z nich można wprowadzić okazjonalnie do diety). Jak przełożyć tę wiedzę na praktykę? Które produkty będą najlepsze dla osób z insulinoopornością?
Produkty zbożowe zalecane dla osób z insulinoopornością
Osoby, u których stwierdzono insulinooporność, powinny wybierać produkty zbożowe, takie jak:
● pieczywo pełnoziarniste;
● kasza gryczana palona i niepalona, jęczmienna perłowa, bulgur;
● komosa ryżowa;
● płatki owsiane górskie lub zwyczajne, żytnie, gryczane;
● ryż brązowy, dziki, basmati;
● otręby owsiane;
● makarony żytnie, orkiszowe, gryczane;
Ważny jest również sposób przygotowywania i podawania produktów zbożowych. Makaron, kasza, ryż czy płatki zbożowe nie powinny być zbyt miękkie, rozgotowane. Najlepiej podawać je z dodatkiem warzyw lub owoców z niskim IG, a także źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych (np. domowym dressingiem z olejem lnianym, orzechami) i białka (np. chudym mięsem lub rybą, serem twarogowym).
Warzywa i owoce, które będą odpowiednie przy insulinooporności
Warzywa to podstawa zdrowej, urozmaiconej diety zalecanej przy insulinooporności. Tu nie ma większych wątpliwości. Za to pojawiają się one przy owocach. Niektórzy myślą, że lepiej wyeliminować je z diety, ponieważ są źródłem węglowodanów prostych. Faktycznie, ale nie oznacza to, że osoby z insulinoopornością nie powinny ich jeść. Należy pamiętać, że owoce są to także źródłem witamin o właściwościach antyoksydacyjnych, polifenoli i błonnika pokarmowego. Warto je jeść, ale jednocześnie mieć na uwadze, że przy insulinooporności wskazane są owoce z niskim IG. Należą do nich m.in. borówki, maliny, truskawki, porzeczki, jagody czy owoce cytrusowe.
Co z warzywami? Dla osób z insulinoopornością najlepsze będą surowe, krótko gotowane (w wodzie lub na parze) i duszone warzywa.
Znaczenie błonnika i białka w stabilizacji cukru we krwi
Osoby, u których zdiagnozowano insulinooporność, powinny pamiętać również o odpowiednich ilościach białka i błonnika pokarmowego w diecie. Dlaczego?
Znaczenie błonnika w stabilizacji poziomu glukozy we krwi
Codzienny jadłospis osoby z insulinoopornością powinien zawierać przynajmniej 25 gramów błonnika pokarmowego. Wynika to z tego, że jest to składnik, który:
● spowalnia wchłanianie glukozy i zapobiega gwałtownemu wzrostowi jej poziomu we krwi po posiłku;
● powoduje, że uczucie sytości po posiłku utrzymuje się przez dłuższy czas, dzięki czemu maleje ochota na podjadanie niezdrowych przekąsek;
● pomaga utrzymać prawidłową masę ciała;
● stymuluje pracę jelit i ułatwia regularne wypróżnianie;
● pomaga w zachowaniu równowagi mikrobioty jelitowej;
Do produktów bogatych w błonnik pokarmowy, które powinny znaleźć się w diecie przy insulinooporności, należą m.in. surowe warzywa, owoce jagodowe, pełnoziarniste pieczywo, ryż brązowy, płatki owsiane, nasiona chia i siemię lniane.
Znaczenie białka w stabilizacji poziomu glukozy we krwi
W zaleceniach dla osób z insulinoopornością najczęściej przewija się temat węglowodanów. Jednak nie należy zapominać, że równie ważne miejsce w diecie osób z insulinoopornością zajmują białka. Jakie jest ich znaczenie w stabilizacji poziomu glukozy we krwi?
● Wprowadzenie białka do posiłku z węglowodanami może spowolnić wchłanianie cukrów, co pozwala na utrzymanie bardziej stabilnego poziom glukozy we krwi.
● Białko zwiększa uczucie sytości (bardziej niż węglowodany czy tłuszcze), co może pomóc w kontrolowaniu apetytu i zapobiegać przejadaniu się.
Biorąc to wszystko pod uwagę, zaleca się, aby osoby z insulinoopornością łączyły produkty bogate w węglowodany z tymi, które są dobrym źródłem białka. Przykładem takiego posiłku jest owsianka z dodatkiem jogurtu naturalnego i owoców czy mięso z piersi indyka podane z ryżem brązowym i warzywami.
Ocet to produkt, który został użyty po raz pierwszy 10 000 lat temu. Już wtedy odkryto jego wszechstronne zastosowanie i wykorzystywano zarówno w kuchni, jak i lecznictwie. Starożytni Egipcjanie podawali go np. przy braku apetytu, zatruciu grzybami czy problemach z uszami.
Na przestrzeni lat popularność octów nie zmalała. Do dziś produkuje się je z różnych surowców i stosuje zarówno w celach kulinarnych, jak i zdrowotnych.
Ze względu na rodzaj surowca użytego do produkcji wyróżnia się trzy rodzaje octów: roślinne (np. ryżowy), zwierzęce (np. miodowe) i owocowe (np. jabłkowy). Wszystkie z nich powstają w wyniku procesu fermentacji. W przypadku składników bogatych w cukry (np. owoców) najpierw zachodzi fermentacja alkoholowa, a następnie fermentacja octowa, w której przebiegu bakterie kwasu octowego przekształcają alkohol w kwas octowy.
W czasach starożytności wykorzystywano octy m.in. do leczenia zatruć czy utraty apetytu. Przez lata wiedza na temat możliwości ich zastosowania rosła, dlatego dziś znanych jest znacznie więcej właściwości prozdrowotnych octów owocowych. Oto kilka przykładów!
● ma właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze,
● zwiększa uczucie sytości po posiłku,
● może pomóc unormować poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi,
● ma korzystny wpływ na kondycję włosów,
● może zwiększyć insulinowrażliwość.
● pomaga regulować poposiłkową glikemię,
● jako dobre źródło antyoksydantów wykazuje działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne,
● przyspiesza regenerację organizmu po intensywnym wysiłku,
● ma korzystny wpływ na pracę serca.
● wzmacnia odporność organizmu w naturalny sposób;
● pomaga w neutralizowaniu wolnych rodników i tym samym zmniejsza ryzyko stresu oksydacyjnego, który wiąże się m.in. z większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych;
● wykazuje działanie przeciwzapalne;
● pomaga unormować poziom glukozy i lipidów we krwi;
Każdy z octów owocowych ma nie tylko cenne właściwości prozdrowotne, ale i niepowtarzalny smak. Popularny ocet z jabłek powstaje w wyniku fermentacji całych jabłek, dlatego jego smak można porównać do lekko musującego, jabłkowego kompotu. Nieco inaczej smakuje ocet wiśniowy, który określany jest jako nieco wytrawny. Jeszcze inny smak ma ocet porzeczkowy – opisuje się go jako lekko kwaśny i porzeczkowy.
Właściwości prozdrowotne octów owocowych znajdują zastosowanie również przy insulinooponorści. Zawarte w nich składniki pomagają unormować poziom glukozy we krwi, zwiększyć wrażliwość tkanek na insulinę i utrzymać prawidłową masę ciała.
Fakt, że octy owocowe mogą stanowić naturalne wsparcie w walce z insulinoopornością, potwierdzają badania naukowe. Jedno z nich zostało przeprowadzone w 2004 roku przez Department of Nutrition na Uniwersytecie Stanowym w Arizonie. Zaobserwowano w nim, że wśród osób badanych przyjmujących ocet jabłkowy, wrażliwość tkanek na insulinę zwiększyła się o 34% [1].
Korzystne działanie octu odnotowali również badacze z Nutrition and Food Chemistry Department of Food Technology na Uniwersytecie Lund w Szwecji. Przeprowadzili oni badanie, które polegało na podawaniu octu jako dodatku do pierwszego w ciągu dnia posiłku węglowodanowego. Zaobserwowali, że już po trzydziestu minutach powoduje to mniejszy wyrzut glukozy i insuliny we krwi, a także większą sytość po posiłku u osób zdrowych [2].
Osoby z insulinoopornością powinny skupić się na tym, aby ich posiłki miały wysoką wartość odżywczą, a jednocześnie niski indeks glikemiczny. Jak zadbać o to w praktyce? Oto kilka praktycznych wskazówek!
Pomysły na pożywne śniadanie na dobry początek dnia
Nawet gdy potrzeba snu jest silna, nie należy zapominać o pożywnym śniadaniu. Pomijanie porannego posiłku może powodować wzrost poziomu glukozy we krwi i utrudniać utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Jak może wyglądać pożywne śniadanie dla osoby z insulinoopornością? Poniżej dwa przykładowe przepisy.
Owsianka z nasionami chia i owocami jagodowymi
Składniki:
● 1/2 szklanki płatków owsianych
● 1 łyżka nasion chia
● 1 małe opakowanie jogurtu naturalnego
● 1 garść owoców (borówek, malin – poza sezonem można wybrać owoce mrożone)
● 1 łyżeczka zamiennika cukru np. ksylitolu (opcjonalnie)
● szczypta cynamonu (do smaku)
Przygotowanie:
● Wymieszaj płatki owsiane, nasiona chia, jogurt i cynamon w misce.
● Dodaj owoce przed podaniem.
Jajecznica z warzywami i awokado
Składniki:
● 2 jajka
● 1/2 papryki
● 1 mała cebula
● 1 garść szpinaku
● 1/2 awokado
● sól i pieprz do smaku
Przygotowanie:
● Podduś cebulę i paprykę na oliwie z oliwek do miękkości.
● Dodaj szpinak i duś przez kilka minut.
● Wbij jajka, dopraw solą i pieprzem, a następnie trzymaj wszystkie składniki na patelni, aż do ścięcia jajek.
● Podawaj z pokrojonym awokado.
Przepisy na sycący obiad
Chude mięso lub ryba, kasza, pełnoziarnisty makaron, ryż brązowy lub dziki, komosa ryżowa i warzywa to produkty, które doskonale sprawdzają się w daniach obiadowych dla osób z insulinoopornością. Co można z nich przygotować? Poniżej garść inspiracji!
Filet z indyka z warzywami i komosą ryżową
Składniki:
● 1 filet z indyka (około 150 g)
● 1 szklanka ugotowanej komosy ryżowej (quinoa)
● 1 cukinia
● 1 papryka
● 1 marchewka
● 1/2 cebuli
● 2 ząbki czosnku
● 2 łyżki oliwy z oliwek
● sok z 1/2 cytryny
● sól, pieprz, zioła prowansalskie do smaku
Przygotowanie:
● Pokrój filet z indyka na kawałki, dopraw solą, pieprzem i ziołami prowansalskimi. Skrop sokiem z cytryny.
● Podduś indyka na 1 łyżce oliwy z oliwek.
● Pokrój warzywa w paski, cebulę i czosnek drobno posiekaj.
● Na drugiej patelni podduś cebulę i czosnek na 1 łyżce oliwy z oliwek, dodaj warzywa i duś przez około 10 minut, aż będą miękkie.
● Ugotowaną komosę ryżową wymieszaj z warzywami.
● Podawaj indyka na warzywnej komosie ryżowej.
Sałatka z soczewicy, pieczonej dyni i fetą
Składniki:
● 1 szklanka ugotowanej soczewicy
● 1/2 małej dyni
● 100 g sera feta
● 1/2 czerwonej cebuli
● garść rukoli
● 2 łyżki oliwy z oliwek
● 1 łyżka octu balsamicznego
● sól, pieprz, tymianek do smaku
Przygotowanie:
● Dynię obierz, pokrój w kostkę, skrop oliwą z oliwek, posyp solą, pieprzem i tymiankiem. Piecz w piekarniku rozgrzanym do 180°C przez około 25-30 minut, aż dynia będzie miękka.
● Ugotowaną soczewicę wymieszaj z pokrojoną w kostkę fetą, posiekaną cebulą i rukolą.
● Dodaj pieczoną dynię do sałatki.
● Skrop sałatkę oliwą z oliwek i octem balsamicznym, dopraw solą i pieprzem do smaku.
Stir-fry z tofu, brokułami i papryką
Składniki:
● 200 g tofu
● 1 brokuł
● 1 czerwona papryka
● 1 marchewka
● 2 ząbki czosnku
● 2 łyżki sosu sojowego
● 1 łyżka oleju sezamowego
● 1 łyżeczka świeżo startego imbiru
● 1 łyżka nasion sezamu
● sól, pieprz do smaku
Przygotowanie:
● Tofu pokrój w kostkę i zamarynuj w sosie sojowym przez około 15 minut.
● Brokuł podziel na różyczki, paprykę i marchewkę pokrój w paski, czosnek drobno posiekaj.
● Na patelni rozgrzej olej sezamowy, dodaj imbir i czosnek, duś przez około 1 minutę.
● Dodaj tofu i smaż przez około 5 minut, aż będzie złociste.
● Dodaj warzywa i duś przez kolejne 5-7 minut, aż będą miękkie, ale chrupiące.
● Dopraw solą i pieprzem do smaku, posyp nasionami sezamu przed podaniem.
Pieczony łosoś z warzywami i puree z kalafiora
Składniki:
● 1 filet z łososia (około 150 g)
● 1/2 kalafiora
● 1 mała cukinia
● 1 papryka
● 2 łyżki oliwy z oliwek
● sok z 1/2 cytryny
● sól, pieprz, koperek do smaku
Przygotowanie:
● Filet z łososia skrop sokiem z cytryny, dopraw solą, pieprzem i koperkiem. Piecz w piekarniku rozgrzanym do 180°C przez około 15-20 minut.
● Kalafior podziel na różyczki i ugotuj do miękkości. Następnie zmiksuj na gładkie puree, dodając 1 łyżkę oliwy z oliwek, sól i pieprz do smaku.
● Cukinię i paprykę pokrój w paski, skrop oliwą z oliwek i upiecz w piekarniku przez około 15 minut.
● Podawaj łososia z puree z kalafiora i pieczonymi warzywami.
Pomysły na zdrową kolację
Osoby z insulinoopornością powinny zjeść ostatni posiłek najpóźniej 2 godziny przed snem, aby nie obciążać układu pokarmowego na noc. Poniżej zostały przedstawione pomysły na zdrową kolację.
Sałatka z grillowanym kurczakiem i warzywami
Składniki:
● 1 pierś z kurczaka
● garść mieszanki sałat (rukola, szpinak, sałata lodowa)
● 1/2 awokado
● 1/2 ogórka
● 1 pomidor
● 1/4 czerwonej cebuli
● 2 łyżki oliwy z oliwek
● sok z 1/2 cytryny
● sól, pieprz, suszone zioła (np. oregano, bazylia) do smaku
Przygotowanie:
● Pierś z kurczaka dopraw solą, pieprzem i ziołami, a następnie grilluj do złocistego koloru i dobrze ugotowanego wnętrza. Po ostudzeniu pokrój w paski.
● Awokado, ogórka, pomidora i cebulę pokrój w kostkę lub plasterki.
● Wymieszaj warzywa i awokado z mieszanką sałat.
● Dodaj pokrojonego kurczaka.
● Skrop sałatkę oliwą z oliwek i sokiem z cytryny, a następnie delikatnie wymieszaj.
Zupa krem z cukinii
Składniki:
● 2 średnie cukinie
● 1 mała cebula
● 2 ząbki czosnku
● 2 szklanki bulionu warzywnego (niskosodowego)
● 1/2 szklanki mleka kokosowego (opcjonalnie)
● 2 łyżki oliwy z oliwek
● sól, pieprz do smaku
● świeże zioła (np. pietruszka, koperek) do dekoracji
Przygotowanie:
● Cebulę i czosnek drobno posiekaj. Cukinię pokrój w kostkę.
● W dużym garnku podduś cebulę i czosnek na oliwie z oliwek, aż będą miękkie.
● Dodaj pokrojoną cukinię i smaż przez kilka minut.
● Wlej bulion warzywny, doprowadź do wrzenia, a następnie gotuj na wolnym ogniu przez około 10-15 minut, aż cukinia będzie miękka.
● Zmiksuj zupę na gładki krem za pomocą blendera. Jeśli chcesz, dodaj mleko kokosowe i ponownie podgrzej.
● Dopraw solą i pieprzem do smaku.
● Podawaj z posiekanymi świeżymi ziołami.
Omlet z warzywami i serem feta
Składniki:
● 2 jajka
● 1/2 papryki
● 1/2 małej cukinii
● 1/2 pomidora
● 50 g sera feta
● 1 łyżka oliwy z oliwek
● sól, pieprz, świeże zioła (np. szczypiorek) do smaku
Przygotowanie:
● Warzywa (paprykę, cukinię, pomidora) pokrój w drobną kostkę.
● Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj warzywa i duś do momentu, aż będą miękkie.
● W misce roztrzep jajka, dopraw solą i pieprzem.
● Wlej jajka na patelnię z warzywami, delikatnie mieszaj, aby równomiernie się rozprowadziły.
● Smaż na średnim ogniu, aż omlet będzie prawie gotowy.
● Posyp omlet pokruszonym serem feta i smaż jeszcze chwilę, aż ser lekko się rozpuści.
● Podawaj omlet posypany świeżymi ziołami.
Jak widać, dieta dla osoby z insulinoopornością nie musi być monotonna i niesmaczna. Istnieje wiele pomysłów na posiłki, które są zarówno smaczne, jak i pomagają utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi.
Bibliografia:
[1] Carol S. Johnston, Cindy M. Kim, Amanda J. Buller; Vinegar Improves Insulin Sensitivity to a High-Carbohydrate Meal in Subjects With Insulin Resistance or Type 2 Diabetes. Diabetes Care 1 January 2004; 27 (1): 281–282
[2] Ostman E, Granfeldt Y, Persson L, Björck I. Vinegar supplementation lowers glucose and insulin responses and increases satiety after a bread meal in healthy subjects. Eur J Clin Nutr. 2005 Sep;59(9):983-8.
[3] Chochevska M, Jančovska Seniceva E, Veličkovska SK, Naumova-Leţia G, Mirčeski V, Rocha JMF, Esatbeyoglu T. Electrochemical Determination of Antioxidant Capacity of Traditional Homemade Fruit Vinegars Produced with Double Spontaneous Fermentation. Microorganisms. 2021 Sep 13;9(9):1946.
[4] Cantadori E, Brugnoli M, Centola M, Uffredi E, Colonello A, Gullo M. Date Fruits as Raw Material for Vinegar and Non-Alcoholic Fermented Beverages. Foods. 2022 Jul 2;11(13):1972.